Dit streven was al vastgelegd in het Kader voor beleid Voetbal en Veiligheid (mei 2011). Het houdt onder meer in: minder verplichte combiregelingen voor vervoer, minder hekken, minder rigide toegangscontroles en een betere ontvangst van het uitpubliek.

Ongestoord
De KNVB wil wat eigenlijk iederéén wil: dat een voetbalwedstrijd een uitje is waar je ongestoord, veilig en met plezier naartoe gaat. Iedereen moet in het weekend spontaan kunnen besluiten om, al dan niet met de kinderen, naar het stadion te gaan. Het zou net zo makkelijk en laagdrempelig moeten zijn als, bijvoorbeeld, een middagje naar de bioscoop.

Keihard, maar gericht aanpakken
Er moet geen sprake meer zijn van exorbitante veiligheidsmaatregelen of grote politie-inzet. Wél moeten diegenen die het voetbal onveilig maken en het voor de gewone supporters verpesten, keihard worden aangepakt. Maar wel met gerichte maatregelen: de goeden mogen niet onder de kwaden lijden.

Bewustwording
Veel BVO's maken hiermee al een belangrijk begin. Zij pakken de aanbevelingen van het Auditteam op en gaan aan de slag om de ontvangst van het bezoekende publiek te verbeteren. Het beleid dat gericht is op normalisatie en gastvrijheid laat al de eerste resultaten zien. Vrijwel alle clubs raken bewust van het belang van een nette ontvangst – al dan niet met een kop koffie.

Geslaagde voorbeelden
In veel stadions worden de cateringvoorzieningen voor de uitsupporters verbeterd. FC Groningen draait een geslaagde pilot met gratis kaarten voor het gastenvak. FC Twente rust het nieuwe uitvak uit met een flexibele, zogenaamde lexaanwand, die bij laagrisicowedstrijden omlaag kan. Bovendien bekijken veel clubs hoe zij de zichtlijnen voor de bezoekende toeschouwers kunnen verbeteren. Denk hierbij aan: netten weg, lexaanwanden en minder hekken.

Meer maatwerk
Veel clubs zoeken de dialoog met hun gemeente. Bovendien vinden zij, en onder meer de KNVB, dat risicomijdend gedrag moet plaatsmaken voor een realistische risico-inschatting, met plaats voor maatwerk. In het seizoen 2011-2012 was bij 45% van de wedstrijden sprake van een verplichte combiregeling. Twee seizoenen ervoor was dat nog 65%. De campagne van de KNVB en de BVO's voor minder verplichte combiregelingen krijgt dus –langzamerhand – effect.

Concreet plan van aanpak
Begin 2012 stelt de KNVB samen met politie, Openbaar Ministerie (OM), gemeenten en het ministerie van Veiligheid en Justitie een Landelijk actieplan Voetbal en Veiligheid op. Hierin committeren alle partners zich aan de afspraken uit het Kader voor beleid Voetbal en Veiligheid om te komen tot minder risicowedstrijden en minder combi's. Daarnaast bestaat het plan van aanpak uit concrete actiepunten gericht op vergroting van de voetbalveiligheid en aanpak van ordeverstoorders.

Lokale actieplannen
BVO's en hun gemeenten wordt gevraagd het Landelijk actieplan vóór september 2012 om te zetten in een concreet, lokaal actieplan. Daarin moeten zij onder meer aangeven hoe zij verder invulling gaan geven aan het streven naar normalisatie en vergroting van de gastvrijheid voor uitsupporters.

Kortom
Er wordt in 2011/'12 dus iets in beweging gezet. Veel clubs maken samen met hun lokale partners een start met normalisatie en met de implementatie van het Kader voor beleid Voetbal en Veiligheid. Dat begint zijn vruchten af te werpen. Zo blijkt uit het laatste fanonderzoek dat steeds meer mensen met hun kinderen naar de stadions gaan, precies wat onder meer de KNVB zo graag wenst.

Zoals bij het thema Normalisatie al is aangegeven, werkt de bond, in nauwe samenwerking met overheid en clubs, aan het invoeren van de uitgangspunten uit het Kader voor beleid Voetbal en Veiligheid van mei 2011. Gezamenlijk optreden moet leiden tot preventie van incidenten en – waar deze zich toch voordoen – krachtig en direct ingrijpen. Daders worden hard aangepakt, op een dusdanige manier dat de overgrote meerderheid van goedwillende fans buiten schot blijft.

Incidenten
Enkele in het oog springende incidenten bij wedstrijden in het betaald voetbal overschaduwen de eerste seizoenshelft:

• de Maasgebouwrellen (september 2011) voorafgaand aan Feyenoord-De Graafschap;
• de rellen na afloop van N.E.C.-Vitesse (oktober 2011);
• de gebeurtenissen bij FC Utrecht-FC Twente (december 2011);
• de veldbestorming en aanval op AZ-keeper Esteban bij het KNVB Bekerduel Ajax-AZ (december 2011).

De KNVB reageert hard en legt alle geïdentificeerde betrokkenen – in het bijzonder degenen die zich schuldig hebben gemaakt aan geweld tegen politie of stewards – jarenlange stadionverboden op.

Landelijke maatregelen
Naar aanleiding van deze betreurenswaardige incidenten haalt minister Opstelten de voor najaar 2012 geplande evaluatie van de Voetbalwet naar voren. De KNVB verwelkomt die stap, want lobbyt al lange tijd voor aanscherping van deze wet. De bond grijpt de versnelde evaluatie aan om in de politiek aandacht te vragen voor een aantal zaken die de effectiviteit van de wet zullen vergroten, zoals:

• verhogen van de pakkans. Onder andere door meer te investeren in recherchecapaciteit. 'Liever een peloton rechercheurs dan een peloton ME';
• vaker opleggen van de meldplicht. Ook bij wedstrijden van Nederlandse clubs in het buitenland;
• standaard landelijke gebieds- en stadionverboden, in plaats van lokaal geldende gebiedsverboden;
• meer mogelijkheden om groepsgedragingen aan te pakken. 'Sta je erbij, dan hoor je erbij';
• flinke oprekking van de geldende sanctietermijnen van drie maanden en hogere boetes.

Plan van aanpak
Daarnaast stelt de KNVB in 2011/'12 samen met het ministerie van Veiligheid en Justitie, politie en OM een landelijk plan van aanpak voor voetbal en veiligheid op, door BVO's en gemeenten in het komende seizoen uit te werken in lokale plannen van aanpak.

Aantal wanordelijkheden
Ondanks de genoemde incidenten, die veel media-aandacht krijgen, is het totaalplaatje op veiligheidsgebied in het betaald voetbal vergelijkbaar met – of zelfs iets gunstiger dan – het op dit gebied goed en rustig verlopen seizoen 2010/'11. De aanklager betaald voetbal stelt in 2011/'12 na wanordelijkheden bij 59 wedstrijden een (voor)onderzoek in.

Aantal spreekkoren nog nooit zo laag
Positief is ook de afname – voor het tweede jaar op rij – van het aantal spreekkoren in het betaalde voetbal. Dit is in de afgelopen seizoenen nooit zo laag geweest. Het aantal zaken met betrekking tot spreekkoren daalde vorig seizoen al drastisch, van vijfentwintig naar zestien. De KNVB gaat in 2011/'12 in gesprek met supporters, een aantal clubs en enkele Joodse organisaties om werk te maken van het uitbannen van kwetsende en discriminerende spreekkoren. De harde aanpak lijkt zijn vruchten af te werpen. De daling zet zich voort, naar een aantal van dertien.

Toename vechtpartijen
Minder positief is de toename van het aantal confrontaties en/of vechtpartijen, voor het vijfde achtereenvolgende jaar. Confrontaties en vechtpartijen vormen de meest voorkomende incidenten.

Stadionverboden

Seizoen	Aantal door KNVB opgelegde civielrechtelijke stadionverboden
2008/2009	741
2009/2010	641
2010/2011	333
2011/2012	601

In totaal krijgen 601 mensen een landelijk stadionverbod. Er is hiermee geen continuering van de forse daling van het vorig seizoen. Een groot aantal stadionverboden is terug te voeren op de grote incidenten (Maasgebouwrellen en rellen bij FC Utrecht-FC Twente en N.E.C.-Vitesse).

Delicten in of bij stadions
Het OM meldt 380 van de 601 stadionverboden aan, de clubs de overige. Van de door het OM aangemelde verboden zijn er 313 naar aanleiding van delicten in (de directe omgeving van) de stadions. Ook deze excessen zijn voor een belangrijk deel gerelateerd aan de genoemde grootste incidenten, die zich voornamelijk in de directe omgeving van de stadions voordoen.

Meer incidenten buiten de stadions
Opnieuw vinden echter de meeste incidenten plaats buiten de stadions. Dat bevestigt de trend van de afgelopen jaren dat vandalen en geweldplegers vaker dáár hun agressie botvieren. Het is een gevolg van alle maatregelen die de clubs hebben getroffen en de grote investeringen die zij de laatste jaren hebben gedaan in hun eigen veiligheidsorganisatie en infrastructuur.

Verbeterde veiligheidsorganisaties
De kwaliteitsmetingen die de KNVB laat verrichten naar de veiligheidsorganisaties van de BVO's in de Eredivisie en Jupiler League, onderschrijven dit beeld. Over de hele linie blijkt de kwaliteit opnieuw toe te nemen. De BVO's doen veel om hun veiligheidsorganisatie door te ontwikkelen en vast te leggen.

Tot slot: mooie tweede seizoenshelft!
Het voetbalseizoen sluit op positieve wijze af. In de tweede seizoenshelft ziet voetballend Nederland prachtige voetbalfeesten met mooie sfeer- en publieksacties. Zo doet Ajax de bekerwedstrijd tegen AZ over in een stadion vol euforische kinderen, een actie waarbij het voetbal heel wat kinderharten voor zich wint. Daarnaast verloopt ook onder meer de KNVB Bekerfinale tussen PSV en Heracles Almelo zonder wanklanken in een bijzonder positieve sfeer.