|
De unieke opzet van het Beleidsplan voetbal 2009-2014Een verslagjaar behelst vele aandachtspunten. Zeker bij de KNVB, de grootste sportbond van Nederland. De plaatsvervangend directeur amateurvoetbal en directeur betaald voetbal nemen de editie 2010/'11 door én blikken vooruit. Gezamenlijk; in lijn met 'Samen Scoren', het Beleidsplan voetbal 2009-2014.
| |
"Heel mooi dat dit is geschreven vanuit een KNVB-brede samenhang", zegt Anton Binnenmars, plaatsvervangend directeur amateurvoetbal (AV). "Samen Scoren heeft twee Unique Selling Points", beaamt Bert van Oostveen, zijn collega bij betaald voetbal (BV). "Voor het eerst treden AV en BV gezamenlijk op. En het is veel minder dan voorheen een politiek document. Eerder een ambitieus regeerakkoord op hoofdlijnen."
|
|
|
Jaarlijks kunnen bijsturen
Want de voetbalwereld is dynamisch. "Dat wetende, kun je beter bijsturen via een jaarlijks bedrijfsplan", licht Van Oostveen de nieuwe aanpak toe. "Dat formuleren we niet vanuit een ivoren toren, maar juist steeds meer via onze medewerkers.
|
|
Dat maakt dat al onze activiteiten ook veel meer worden gedragen. Daarbij willen we de komende jaren kunnen blijven anticiperen op veranderingen. Je ziet dat de maatschappij zich sneller ontwikkelt dan wij in de gaten kunnen hebben. Wat al wel duidelijk is, is dat in het komende decennium veel zal afhangen van demografische ontwikkelingen, zoals de vergrijzing. Dit is wezenlijk van invloed op het aantal leden, maatschappelijke initiatieven, het kader en het aantal beschikbare vrijwilligers. Daarom moeten we zoveel mogelijk op tijd de juiste voorwaarden blijven creëren." Momenteel, halverwege de looptijd van Samen Scoren, ligt de bond goed op koers. Binnenmars: "We moeten de komende seizoenen alleen waken voor de snelheid van onze eigen ambities. We nodigen uit tot ideeën, wensen en initiatieven, maar moeten al die verwachtingen wel kunnen waarmaken. Dat vereist de juiste organisatorische ontwikkelingen."
|
Middenin de maatschappij
Interne Organisatie. Vlootschouw. Bestuurlijke vernieuwing. KNVB Expertise. Financieel beleid, risicomanagement en, onder andere, de rol van de KNVB in en voor de maatschappij. Een voor één komen deze en andere termen, die zowel het verslagjaar 2010/'11 als de nabije toekomst nader duiden, voorbij.
|
|
"Onze maatschappelijke rol staat meer en meer centraal", begint Van Oostveen niet voor niets met het laatste. "Ik ben ervan overtuigd dat voetbal die kant van het verhaal nooit kan, mag en zal verliezen. Het blijven erkennen van deze verantwoordelijkheid door de bond is essentieel." De huidige praktijk houdt hiermee gelijke tred. "We zijn veel aangesproken op onze rol binnen Sportiviteit en Respect. Als je kijkt naar alle projecten en initiatieven van nu, dan doen we al heel veel goede zaken. Maar we kunnen het niet alleen."
|
De bond als bindmiddel
Veel aandacht voor voetbal en allochtone jeugd. Vijftienduizend probleemjongeren die tot voor kort nergens bij hoorden, maar nu officieel verbonden zijn met voetbal.
|
|
Nu al ruim duizend WorldCoaches die kinderen via voetbal helpen een beter leven op te bouwen, een project dat sinds het WK in Zuid-Afrika wereldwijd navolging krijgt. Het zijn slechts enkele voorbeelden van sociaal maatschappelijke projecten van de KNVB als geheel, in samenwerking met diverse betrokken partners, die al succes hebben gegenereerd én potentie vormen. Van Oostveen: "We kunnen de problemen niet oplossen. Nu niet en in de komende jaren niet. Wel vormen we een bindmiddel en een platform. Omdat voetbal nu eenmaal volkssport nummer één is en, wereldwijd, populair in alle lagen van de bevolking."
|
Excessen tegengaan
"We zijn geen pedagogen, maar wel de verbindende factor", zegt ook Binnenmars. "Ook hierin trekken AV en BV steeds meer samen op. Het is een ingewikkelde kwestie, maar met elkaar blijven we de goede doelen benoemen en zoveel mogelijk waarmaken."
|
|
Daarbij is sprake van een 'preventieve' en een 'repressieve' kant, vult Van Oostveen aan. "Het moet in balans zijn. Dat betekent ook dat we ons blijven focussen op het tegengaan van excessen. Daarbij heeft het betaalde voetbal een voorbeeldfunctie. Al met al denk ik dat we al veel erkenning krijgen voor onze maatschappelijke rol. Maar dat moet zich nog verder ontwikkelen. We zullen, zeker ook op dit gebied, waakzaam blijven."
|
Mogelijkheden via volume
Behalve het helpen verbeteren van de samenleving, krijgt de KNVB ook volop 'pure' kansen. Met name als het gaat om het bereiken van nieuwe doelgroepen. "Voetbal is en blijft hot", zegt Binnenmars bondig. "Groeien, dáár draait het om. Anders kom je stil te staan.
|
|
Het gaat dan niet om de absolute getallen an sich, maar om het volume. Want we zien reële mogelijkheden de waarde van het voetbal nog verder te verhogen. Via meer multiculturele, open en multifunctionele clubs en accommodaties, bijvoorbeeld. Ik ben ook heel erg blij met de opkomst van het meisjes- en vrouwenvoetbal. Een fantastische tak van voetbal met weer een andere cultuur. Met ruim 120.000 KNVB-leden is voetbal voor deze doelgroep nu al de grootste sport, met in de komende jaren nog altijd een enorm groeipotentieel. Vergis je niet. Het aantal voetballende meisjes en vrouwen neemt de laatste seizoenen al met gemiddeld tien procent toe, maar als je het vergelijkt met de mannen, is er nog een interessante weg te gaan." Verder is de bond begonnen met het aanbieden van nieuwe voetbalvormen aan alle potentiële doelgroepen. "Neem spelers die al enigszins op leeftijd zijn: ook het nieuwe 35+- en 45+-voetbal tekent de veranderingsgezindheid. Het is nu ook de kunst om het zaalvoetbal anders te positioneren, want binnen deze tak is nog maar een klein deel lid van de KNVB."
|
Nauw contact met achterban
Servicegerichtheid. Kwaliteit. Weten wat er bij de zo'n 3300 verenigingen speelt. De voetbalbond is steeds meer vraaggericht, in plaats van aanbodgericht. Een tendens die zich zal voortzetten.
|
|
Zoals via het ruim 3200 leden tellende community panel, waarmee de bond structureel over diverse onderwerpen nauw contact onderhoudt met zijn achterban. "Dat stelt ons in staat op veel zaken te anticiperen", zegt Van Oostveen. "Al zeg ik erbij dat al onze activiteiten, nu en straks, wél bij ons moeten passen. " Binnenmars: "Het panel geeft ons inzicht in opinies en helpt ons zelfs bij besluitvorming. Maar we krijgen op meer manieren direct toegang tot elke vereniging. Digitalisering draagt hieraan wezenlijk bij. Zo is er de nieuwe tool 'Ken je ambities', binnen de door clubs zeer gewaardeerde service Club Ondersteuning. Deze ambitietool levert uiteenlopende voordelen op."
|
Ambities goed leren kennen
Het helpt besturen van amateurclubs op een moderne, eenvoudige, zorgvuldige manier bij het ontwikkelen van gericht beleid met haalbare doelen. "Zij doorlopen dit proces gezamenlijk met een zelf samengestelde groep van betrokken leden", licht Binnenmars toe.
|
|
"Dit creëert draagvlak én binding met belanghebbenden in en rond hun club. Daarnaast krijgt de KNVB zo een goed beeld van de ambities van de verenigingen. Hiermee kunnen we onze ondersteuning nog gerichter afstemmen." Ook wedstrijdformulieren, schikkingsvoorstellen en andere ledenapplicaties via internet zorgen voor sneller handelen én meer gemak. "We ontvangen hiervoor complimenten uit heel het land. Ook 65+-bestuurders kunnen met het huidige tempo van ontwikkelingen overigens goed uit de voeten." Van Oostveen wijst ook op het toenemende belang van social media. "Op dit vlak lopen we nog achter. Zo zijn er binnen onze achterban waardevolle discussies op Twitter die we nog niet volgen. Een ontwikkeling waar wij op dit moment zeker mee bezig zijn."
|
Manifesteren als organisatie
Ook de organisatie van de bond moet bij alle ontwikkelingen kunnen aansluiten. Een zogenaamde vlootschouw gaf grotendeels antwoord op de vraag of het huidig personeel klaar is voor de toekomst.
|
|
"Je moet je blijven manifesteren", benadrukt Van Oostveen. "Zowel bij AV als BV is deze scan afgerond. Het is een instrument om verder te komen. Beter in kaart te brengen wat onze talenten zijn, om die vervolgens daadwerkelijk te kunnen inzetten." De KNVB kent het belang van zijn cultuur en de juiste uitstraling. "Zo vraagt dit binnen de afdeling betaald voetbal om een directe, zakelijke manier van communiceren. Daarop kun je ook trainen. Zo zijn we ons bewust van de lastige PR als het gaat om licenties en straffen. Dus letten we daar ook extra op. Waar we in het verleden controleerden op het naleven van de regels en vervolgens overgingen tot straffen, doen we het nu anders."
|
Services die inzichten bieden
De bond neemt de clubs nu veel meer aan de hand, onder meer via het Financieel Rating Systeem. Dit systeem helpt de financiële positie van de BVO's te beoordelen. Van Oostveen: "We krijgen nu vaker dan voorheen de credits, maar er is nog een lange weg te gaan."
|
|
De tool KNVB Expertise is in elk geval eveneens een gewaardeerde, en levendige, service. "Juist op verzoek van de clubs verrichten we benchmarks, zetten we trends, analyses en ontwikkelingen op een rij. Wat zijn gebruikelijke sponsorinkomsten bij je concullega's? Waarom heeft een club met een vergelijkbare achterban twintig procent lagere personeelskosten? Dit soort inzichten helpt clubs hun bedrijfsvoering te optimaliseren", zegt Van Oostveen over deze service aan clubs, daar waar AV het genoemde Club Ontwikkeling inzet.
|
Financieel gezond
Clubs moeten de zaken op orde hebben, hetzelfde geldt voor de KNVB. De directeur betaald voetbal vervolgt. "Het is simpel: we voeren een conservatief, degelijk financieel beleid. En blíjven dat doen.
|
|
We willen te allen tijde kunnen uitgaan van een financieel gezonde organisatie. Ook hierbij behoudt BV zijn voorbeeldfunctie." De KNVB laat in de cijfers over het boekjaar 2010/'11 inderdaad degelijke cijfers zien. Een kleine vier miljoen euro in de plus, de winst van het WK 2010 in Zuid-Afrika niet meegerekend. Het amateurvoetbal, dat streeft naar stabilisatie van de lasten en een uniforme, laagdrempelige contributie aan de bond voor clubs, eindigde over 2010/'11 met een licht positief resultaat.
|
Goede investeringen
Is er sprake van tegenvallers? "Dat heeft in voorkomende gevallen niet zozeer met minder winst te maken, als wel met het doen van minder investeringen", reageert Van Oostveen. "Enige waakzaamheid voor onze liquiditeitspositie is geboden, maar júist om de huidige gezonde positie óók voor de komende jaren te kunnen borgen.
|
|
We zullen daarom voorlopig niet snel grote aankopen doen." De KNVB heeft op dit vlak in het verslagjaar wel zijn gezicht laten zien. Zo heeft de participatie in Eredivisie Media & Marketing CV (Eredivisie Live) goed uitgepakt. Van Oostveen: "Dat is een heel goede deal, voor zowel betaald voetbal als amateurvoetbal, en heeft zich in het eerste jaar al bewezen. Wij participeren voor tien procent en verdienen hieraan op dit moment al goed terug."
|
Nog meer de middenstip
Binnenmars noemt meer investeringen die tot resultaat hebben geleid. "De uitbreiding van het bondsbureau met onder andere een extra 'ring'. Het nog meer bundelen van amateurvoetbal en betaald voetbal door beide secties onder te brengen onder één dak; de aankoop van Villa Sonnehaert tegenover het bondsbureau.
|
|
Alleen heeft de beoogde exploitant van het moderne KNVB-hotel zich een paar minuten voor tijd teruggetrokken. Natuurlijk was dat teleurstellend, maar momenteel verkennen we de nieuwe mogelijkheden die zijn ontstaan." Van Oostveen licht het 'voetbalhuis', Villa Sonnehaert, verder toe. "In 2010/'11 is een bedrag vrijgemaakt om dit op te knappen naar een volwaardig, representatief kantoorpand. Op 1 maart 2012 zullen de eerste vier partijen - Eredivisie CV (ECV), Coöperatie Eerste Divisie (CED), Federatie van Betaald Voetbal Organisaties (FBO) en Stichting Meer dan Voetbal (MDV) - er onderdak vinden. De verwachting is dat binnenkort meer voetbalorganisaties zich aansluiten. Het past ook heel goed binnen 'Samen Scoren', nota bene op de middenstip van Nederland. De efficiëntie van overlegvormen neemt toe, en ook facilitair kunnen zaken worden gedeeld."
|
Risicomanagement
De KNVB gaat met zijn tijd mee. Dat heeft geleid tot een proces bestuurlijke vernieuwing bij amateurvoetbal. "Wanneer de algemene vergadering amateurvoetbal de voorstellen van het bestuur volgt, dan verandert er het nodige", weet Binnenmars.
|
|
"We beogen via een eenvoudig democratisch model terug te gaan naar een sterk vereenvoudigde besluitvorming. Er zijn te veel lagen in de organisatie; dat werkt te langzaam en past niet meer in deze tijd. De aansluiting die we juist zochten, onder meer via de regionale en cluster-vergaderingen, is verdwenen. Die willen we terug, want onze clubs staan centraal." Een gezichtsbepalende verandering binnen de KNVB was in 2010 de nieuwe directeur betaald voetbal, Van Oostveen, als opvolger van Henk Kesler. De directie bestaat nu uit een Financieel directeur, Commercieel directeur en Algemeen Directeur, naast een bestuurssecretaris. Nieuw is de toenemende aandacht voor Risicomanagement. Het 'meer-ogen-principe' zoals Van Oostveen het noemt. "Daar waar het gaat om het waarborgen van transparant handelen, worden procedures aangescherpt. Zo kijken en tekenen bij documenten nu ook juristen mee, evenals de lijnverantwoordelijke. Daarna passeert het pas de directie. Bovendien sluit de externe accountant periodiek aan bij het directieoverleg, om over en weer informatie uit te wisselen."
|
In alles een voorbeeldfunctie
Twee leden van de Raad van Toezicht (RvT) zien specifiek toe op financiële transacties, waarbij vooraf de grenzen zijn vastgelegd door bestuur, directie en management.
|
|
Ook krijgt de RvT elk jaar volledig inzicht in alle declaraties. "Logisch", zegt Van Oostveen over het verder optimaliseren van de controlemechanismen. "We zijn een vereniging met méér dan 1,2 miljoen leden. Dan moet je op alle niveaus een grote mate van zorgvuldigheid betrachten." De nationale voetbalbond heeft in alles een voorbeeldfunctie. "Al is het soms lastig sparren, met alleen het bedrijfsleven als echt referentiekader, naast misschien de UEFA en de voetbalbonden van landen als Engeland en Duitsland." Hoe dan ook, de secties betaald voetbal en amateurvoetbal doen het, steeds meer, sámen. Van Oostveen: "We zullen als KNVB in elk geval steeds meer faciliteren, met het oog op maatschappij en vereniging – een mooi woord, dat alles zegt. Hier komen mensen samen, om iets te doen wat hen met elkaar verbindt." Binnenmars: "We komen letterlijk en figuurlijk steeds dichter bij de vereniging, het open huis van de toekomst. Dat maakt het nóg uitdagender, in het streven om aan zoveel mogelijk wensen te voldoen."
|